Geestelijke verzorging – een stukje helderheid in een verwarrende wereld
Het is al weer enkele maanden geleden dat er een inspirerende ontmoetingsdag werd georganiseerd voor zorgmedewerkers van Archipel en Stichting Land van Horne. Als geestelijk verzorgers hadden we elkaar al eerder online ontmoet in een landelijke intervisiegroep, maar de fysieke ontmoeting maakt het toch een soort van compleet. De vraag om samen iets voor de nieuwbrief te schrijven bleek dan ook een goed idee.
“Geestelijke Verzorging neemt een heel eigen plek in te midden van alle specialismen”, schrijft Ben, “niet alleen door het heel eigen specialisme, maar ook doordat het vak samenhangt met alle levenskringen van een cliënt; denk hierbij aan de spirituele, de sociale, de psychologische en de lichamelijke dimensie. Dit kan voor andere disciplines heel verwarrend zijn, omdat daardoor de suggestie ontstaat dat een geestelijk verzorger geen grenzen kent”. Het raakt aan een fundamenteel beginsel van waaruit de geestelijk verzorger werkt, namelijk de geïntegreerde vrijplaats. De geestelijk verzorger zoekt ruimte en creëert ruimte voor het on-afgestemde, het onverwachte, voor creativiteit en spiritualiteit. Juist in een omgeving waarin zorgvragers steeds afhankelijker worden van de geboden zorg, waarin het medische aspect een grote rol speelt, biedt de vrijplaats ruimte voor de mens achter het ziektebeeld.
Daar steeds weer oog voor hebben, daar gaat het voor Ben ook om, wat bij de ziekte van Huntington nog ingewikkelder is. “Onlangs hebben we een casus besproken waarin het nog een slag gecompliceerder werd, doordat in de relatie van de patiënt met de mantelzorger ook een heel sterke culturele en religieuze component bleek mee te spelen, waardoor allerlei morele vragen boven kwamen. Eerst werden alle Huntington-gerelateerde vragen geïnventariseerd en beantwoord, daarna kwamen alle culturele en religieuze aspecten aan de orde. Vervolgens werd een analyse gegeven van de samenhang van alle aspecten, en er werd een advies geformuleerd, waarbij ook nog rekening werd gehouden met de vertrouwelijkheid waarin de geestelijk verzorger dient te werken”.
Gezamenlijk over een casus in Moreel Beraad gaan kan daarin heel verhelderend zijn, zoals onlangs ook op locatie Landrijt bleek. Behalve dat een zorgvuldige afweging van waarden plaatsvindt waarin alle moreel betrokkenen worden gekend, is er ook na afloop altijd sprake van een zekere verlichting, omdat je elkaar opnieuw gevonden hebt. Bij iedere zorgmedewerker heeft een verdieping plaats gevonden waardoor de onderlinge afstemming weer is gefinetuned; en dat werkt door in de dagelijkse omgang met elkaar. En zoals Ben aangeeft, “mocht je een keer het gevoel hebben dat een casus te ingewikkeld is om een oplossing te kunnen vinden, bespreek het dan eens met je geestelijk verzorger. Een goede kans dat deze niet direct een oplossing heeft, maar wel weet aan te wijzen wat voor schoonheid achter dit probleem schuil gaat en je kan helpen om een nieuwe manier te vinden om met deze casus om te gaan.”