Onderzoek en wetenschap bij Archipel

Binnen Archipel werken we met kennis die via onderzoek tot stand is gekomen en onderbouwd wordt met bewijs (=evidence based kennis). Om deze kennis te vergaren en te implementeren heeft Archipel een onderzoeks- en wetenschapscommissie (OWC). Deze commissie bestaat uit medewerkers met interesse in (wetenschappelijk) onderzoek vanuit verschillende lagen binnen de organisatie.

De OWC houdt zich onder meer bezig met:

• de PDSA-cyclus (Plan, Do, Study, Act) waarmee we de kennis binnen Archipel actueel houden;
• het binnen brengen van (wetenschappelijk) onderzoek binnen in de organisatie en koppelen van onderzoekers en locaties aan elkaar;
• het richten op evidence based kennis en richtlijnen;
• zorgen dat de kennis van Archipel wordt gedeeld;
• de modelpraktijk (voorbeeld voor anderen zijn).

Daarnaast is de OWC de verbindende factor tussen:

• de expertise die we in huis hebben;
• de expertise vanuit het onderwijs
• de expertise vanuit landelijke en regionale netwerken en ketens
• de samensturende teams
• de vakgroepen
• de missie en visie van Archipel. 

Ieder jaar wordt er vanuit de OWC een factsheet gemaakt om het voorgaande jaar in samen te vatten.  

Samenwerking

Archipel is een ambitieuze organisatie, waar al jaren goede samenwerkingsverbanden zijn met wetenschappelijke onderzoeksinstituten en academische werkplaatsen ouderenzorg (zoals het Universitair Kennisnetwerk Ouderen Nijmegen (UKON), Tranzo en Vereniging voor Gerontopsychiatrie (VvGP). Een academische werkplaats ouderen met als doel verbetering van de kwaliteit van zorg voor kwetsbare ouderen en chronisch zieken. 

Vanuit de landelijke ontwikkelingen voor Laag Volume Hoog Complexe (LVHC) zorg voor bijzondere doelgroepen neemt Archipel deel aan onderzoek in de Regionale Expertise Centra voor Korsakov en Huntington en voor het Doelgroep Expertise Centrum Gerontopsychiatrie. 

Platform voor onderzoek, innovatie en ontwikkeling (OIO)

Archipel heeft een platform voor onderzoek, innovatie en ontwikkeling (OIO). Dit team  creëert verbindingen tussen onderzoek, innovatie en ontwikkeling. Deze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het OIO-platform probeert ideeën en situaties op te pakken en op de juiste plek neer te leggen. Op die manier kan er snel en gericht advies, een oplossing, ondersteuning, onderzoek, budget, innovaties of maatwerk gerealiseerd worden.

Wetenschappelijke onderzoeken binnen Archipel

• Hanneke Nijsten: Apathie bij mensen die in het verpleeghuis wonen (SABA) “Apathy in persons living in nursing homes. Consequences, identification and management”
• Robin van den Kieboom: Let's care together. Burden trajectories of informal caregivers for people with dementia

Kennisagenda 

In 2024 is er vanuit de OWC een kennisagenda (zie afbeelding hieronder) in ontwikkeling. Deze geeft richting en focus, zowel bij deelname aan, als bij het initiëren van wetenschappelijk en praktijkgericht onderzoek. 

Wetenschappelijke onderzoeken binnen Archipel

• Hanneke Nijsten: Apathie bij mensen die in het verpleeghuis wonen (SABA) “Apathy in persons living in nursing homes. Consequences, identification and management”
  
  

  Ongeveer de helft van de verpleeghuisbewoners in Nederland heeft apathie, wat zich uit in verminderd initiatief, interesse en emoties. Om beter inzicht te krijgen in de gevolgen van apathie bij deze mensen is onderzoek gedaan naar de relatie tussen apathie en het risico op overlijden, en de relatie tussen apathie en de ervaren kwaliteit van leven. Hanneke: ‘Apathie vergroot het risico op overlijden aanzienlijk. Dit risico neemt toe wanneer er meer (ernstiger) apathie is. Daarnaast vonden we dat apathie samenhangt met negatievere oordelen van zorgverleners over de kwaliteit van leven van bewoners. Uit het proefschrift blijkt dat het herkennen en hanteren van apathie lastig is voor naasten en zorgverleners. Samen met naasten en zorgverleners is de praktische tool ‘Samen in Actie bij Apathie’ (SABA) ontwikkeld en uitgeprobeerd.

  De materialen en werkwijze van SABA helpen naasten en zorgmedewerkers apathie bij mensen met dementie in het verpleeghuis beter op te merken, te onderzoeken en te onderbreken. Door apathie gericht te herkennen en waar mogelijk te onderbreken hopen we bij te dragen aan het welbevinden van iemand die in een verpleeghuis woont.

  Ben jij benieuwd naar het proefschrift, de publiekssamenvatting of de tool ‘Samen in Actie bij Apathie’ (SABA)?
  Bekijk het proefschrift
  Bekijk de publiekssamenvatting
  Bekijk de tool Samen in Actie bij Apathie (SABA)

• Robin van den Kieboom: Let's care together. Burden trajectories of informal caregivers for people with dementia.
  
  

  In dit promotietraject stond het beloop van overbelasting bij mantelzorgers voor mensen met dementie en de risicofactoren gerelateerd aan deze overbelasting centraal. Het onderzoek laat zien dat overbelasting over de tijd toeneemt, maar dat hierin veel individuele verschillen zijn. Overbelasting is een multidimensioneel construct en manifesteert zich over de verschillende domeinen niet eenduidig over de tijd heen.

  Neuropsychiatrische symptomen en een toename van functionele afhankelijkheid van de persoon met dementie zijn factoren gerelateerd aan een hogere mate van overbelasting. Daarnaast is het gevoel van competentie bij de mantelzorger een belangrijke beschermende factor om overbelasting te voorkomen.  

  Het onderzoek onderstreept het belang van frequent en het multidimensioneel opvolgen van overbelasting van de mantelzorger. Daarnaast is een holistische benadering, waarbij ook de inzet van technologie noodzakelijk is, essentieel om de mantelzorger te ondersteunen en de persoon met dementie zo lang mogelijk thuis te laten wonen met zoveel mogelijk kwaliteit van leven.